Một tia cười thầm khẽ nhá lên trong lòng tôi. Tôi đã từng kể với em về giải thưởng, nói về những dự định của mình sau khi tốt nghiệp. Chẳng gì thích thú bằng việc đạt được thành quả và chia sẻ thành quả ấy cho người con gái mình thích, nhưng nó sẽ là thảm họa khi cô gái chẳng hề quan tâm. Riêng tôi đã hứng chịu thảm họa ấy hai lần. “Ngu!” – bạn có thể chửi tôi thế. Nhưng có chắc rằng khi đứng trước người mình thích, bạn khôn ngoan hơn tôi không?

Tôi từng nghĩ mình đã trưởng thành, đã khôn lớn. Song thực tế không như vậy. Phải, những tháng năm đại học ấy… ôi, những ngày ấy…
* *

Sau lễ bế giảng cấp ba, hầu hết học sinh lao đầu vào học hành. Đối với tôi, ngoài ba môn khối A thì còn bốn môn thi tốt nghiệp. Thành thực mà nói, thi tốt nghiệp các cấp quan trọng tới đâu không biết, chỉ biết nó quá nhảm nhí. Bởi lẽ muốn rớt tốt nghiệp là… hơi bị khó (chôm câu “hơi bị ngon”). Thằng nào đã xác định thi đại học thì chẳng có lý nào nó rớt tốt nghiệp, mà kể cả những thằng không học hành cũng chẳng thể rớt. Trong phòng thi tốt nghiệp, hỏi bài quay cóp dễ ợt vì đa số giám thị nhắm mắt cho qua. Chẳng ai muốn đứa học sinh bước ra đời mà không có bằng tốt nghiệp cấp ba, ít nhất phải cho nó có cơ hội tìm việc làm chứ! Hơn nữa, nếu đứa nào rớt thật thì vẫn còn điểm nghề gỡ gạc. Ba điểm chứ ít gì? Điều khiến tôi tiếc nuối là lúc đó, tôi không học nghề tử tế (nghề điện), để bây giờ mỗi lần nhà có vấn đề về điện, tôi lại phải gọi thợ. Thiết nghĩ người ta nên đưa môn này vào hệ chính quy, thay vì dạy ba cái mớ nhảm nhí ankan anken khỉ khô gì đó (xin lỗi vì tôi ghét hóa học).

Rồi kỳ thi tốt nghiệp cũng qua, tôi lại bù đầu với cơn bão đại học. Mỗi đứa có một tháng để ôn luyện, và tôi cá đứa nào cũng mong một tháng đó dài như một năm. Tôi học suốt ngày đêm, sáng bảnh mắt thì đâm đầu vào toán, chiều thì vục mặt vào lý, rồi tối lại trầm mình trong vũng lầy hóa học. Thời gian ấy, mỗi ngày, tôi lẩm bẩm chửi ít nhất một trăm lần từ “Đ.M”. Giải được bài: chửi, không làm được: chửi, không nghĩ ra cái để chửi: chửi tiếp. Lắm lúc mẹ chạy xồng xộc lên nhà tát tôi mấy phát vêu mồm vì tội chửi bậy. Nhưng học hành dưới cái nóng hơn 30 độ, kiến thức ngồn ngộn, ôn luyện bao nhiêu cũng cảm giác thiếu thời gian, không chửi mới lạ.

Đợt ấy, tôi cũng đăng ký thi thử ở một số trường. Khốn nỗi thi thử bao giờ cũng khó hơn thi thật, các trường ra đề như đánh đố học sinh. Nhất là ở trường SS+ – một trường chuyên của thành phố, đề thi toàn những thứ ở trên trời rơi xuống. Tôi chẳng thu được chút gì từ đợt thi thử, ngoại trừ việc nhận ra vô số con quái vật đội lốt dáng vẻ học sinh. Nhìn điểm thi thử của chúng nó, tôi cảm giác khe cửa vào đại học ngày càng hẹp. Tổ sư, toàn quái vật thế này thì con sống sao hở trời? – Tôi than thở.

Thi đại học cũng là lúc bạn được bố mẹ cưng chiều nhất. Các cụ cung cấp (nói đúng hơn là “dí”) cho bạn đủ các chất dinh dưỡng bổ não, bổ mắt, bổ tay, bổ chân, bổ toàn thân, bổ mọi bộ phận. Bữa ăn của bạn sẽ có vô khối món bạn thích, thậm chí là sơn hào hải vị mà bạn chưa từng thấy trong đời. Thật! Lần đầu tiên trong đời, tôi được biết mùi tôm hùm như thế nào. “Ăn đi con!”, “Ăn nhiều vào con!”, mỗi bữa ăn, bố mẹ liên tục thúc tôi như thế, âu cũng vì các cụ lo lắng cho mình. Dù thế, tôi chẳng mập hơn, thậm chí gầy hơn trước, hai má hóp lại, mắt quầng thâm vì thiếu ngủ. Dạo đó, thứ tôi cần không phải dinh dưỡng mà là café. Tôi uống để thức khuya, cảm giác 24 tiếng dài như hai mươi tư ngày và ngốn toàn bộ kiến thức vào đầu. Bao nhiêu công thức hóa học, tôi “ăn” bằng sạch, nhưng đại khái ăn bao nhiêu thải bấy nhiêu, hầu như không có tí chất bổ nào. Dù vậy, điều an ủi là trước hôm thi vài ngày, anh Thảo có gọi điện động viên tôi thi tốt. Nhờ anh, tôi cũng an tâm phần nào

Rồi cái ngày trọng đại cũng tới, tôi được bố mẹ hộ tống đến trường như bảo vệ nguyên thủ quốc gia. Hai cụ mỗi người một xe, cụ ông chở tôi, cụ bà đi trước dò đường để chắc chắn là không có con xe tải nào băng qua. Biết là các cụ lo lắng cho con cái, nhưng làm thế chỉ khiến tôi lo lắng hơn, bởi họ kỳ vọng quá nhiều và tôi không được phép phụ lòng sự kỳ vọng ấy. Trượt? Có lẽ cuộc đời tôi không chỉ dừng ở mức bế mạc.

Nhưng hễ bạn mong chờ điều gì là y như rằng mọi chuyện đều đi ngược lại ý muốn. Đề Toán năm ấy thuộc dạng cụ kỵ nhà khoai, vừa dài vừa khó. Ba tiếng thi chẳng khác gì ba mươi phút, nhoằng cái giám thị đã thông báo hết giờ, không cả kịp soát lại bài. Dù vậy, tôi vẫn làm trọn vẹn cả bài, trừ câu cuối cùng quá khó. Nhưng tôi đã làm chuyện ngu ngốc nhất đời là tra kết quả sau khi thi xong. Con mẹ nó, tôi đã ước giá như mình đừng làm vậy. Bài thi Toán của tôi không tốt lắm, phương trình thiếu một nghiệm, đạo hàm sót một lời giải, hình học sai một câu, trừ đầu trừ đít tính ra chắc không nổi 5 điểm. Vậy là tôi mắc bệnh giống mấy anh cầu thủ bóng đá Việt Nam suốt đời không vô địch nổi Seagames: tâm lý. Chiều hôm đó, tôi thi Lý khá tệ, chỉ làm được hai phần ba, một phần ba điền bừa. Như để hoàn thiện cơn ác mộng, sáng hôm sau, tôi chỉ làm được một nửa bài thi Hóa. Tính đi tính lại, tổng ba môn của tôi cùng lắm chỉ được 14 điểm, không hơn. Mà cái khoa tài chính tôi dự tuyển năm nào cũng ngất ngưởng khoảng 18 điểm. Xong! Đời tôi chính thức bế mạc!

Sau ngày thi, trông vẻ mặt dài như ống bơm của tôi, bố mẹ cũng chán ngán. Các cụ hết thở dài lại nói bóng nói gió về thằng con nhà người ta giỏi thế nọ, thông minh thế chai. Mà hai cụ toàn nhè lúc ăn cơm thì nói, thành ra mỗi bữa cơm dạo ấy với tôi chẳng khác chi tra tấn. Lại nói trước kỳ thi, hai cụ luôn động viên tôi ăn uống, lúc nào cũng “cố gắng hết sức, kết quả không quan trọng” hay “mày thi thế nào, bố mẹ cũng không nói gì đâu”. Nói thì hỗn, nhưng quả thực các bậc phụ huynh rất giỏi tung hỏa mù, con cái chẳng biết đường nào mà lần.

Trong tâm trạng rớt đại học, nửa cuối tháng 7, căn nhà của tôi chẳng có nổi tiếng cười. Có chăng chỉ là nụ cười đầy mỉa mai mà bố dành cho tôi (một trong những lý do tôi rất ghét ông). Tôi không thể đổ lỗi tại ai hay tại cái gì, chỉ có thể trách mình mải chơi, tốn quá nhiều thời gian vào vẽ vời, không chịu học Hóa từ cấp hai. Mỗi đêm, tôi thức rất lâu để cảm giác thời gian trôi chậm hơn, để cái ngày đời tôi bế mạc đến lâu hơn. Rồi đây, những người họ hàng sẽ cười cợt tôi. Họ không bao giờ cười thẳng mặt mà sẽ cười sau lưng cùng những lời lẽ mỉa mai. Rồi đây, tôi sẽ tránh gặp mặt và cắt đứt liên lạc với bạn bè. Thậm chí, tôi đã nghĩ chuyện tự tử. Đừng nghĩ tự tử dễ, nó cần sự can đảm. Dù vậy, sống tiếp sau thất bại lại cần sự can đảm hơn thế. Làm gì tiếp theo? Ôn thi lại? Đủ sức không? Hay đi học nghề? Hay vào cao đẳng? Tôi húp bát canh “lựa chọn” nhưng trong canh nhổn nhển những “phân vân” và “hoang mang”. Đó, với những ai chưa biết (tốt nhất đừng nên biết) thì cảm giác rớt đại học là vậy.

Nhưng đúng vào những ngày cuối tháng 7, khi thời tiết nóng bức nhất, khi bố mẹ đang tính tìm trường khác và chưa ngớt chửi tôi học ngu, tôi nhận được tin nhắn thông báo điểm thi lẫn điểm chuẩn vào khoa (hồi ấy tôi đã xài di động, chính là con Nokia te tua bây giờ). Giời đất ơi, điểm của tôi vừa đúng điểm chuẩn luôn! 17 điểm! Toán vừa điểm 5, Lý vừa 7, Hóa 5 điểm, nát như tương mà vẫn đỗ! Điều tôi không ngờ là điểm Hóa cao đến vậy. Nhận được tin nhắn, tôi chạy phăm phăm xuống nhà gào toáng lên:
-Bà già! Bà già ơi! Con đỗ rồi!

Mẹ tát tôi một phát vêu mồm vì tội mở mồm gọi “bà già”.